Pierwsze dni w żłobku to ogromne przeżycie zarówno dla dzieci jak i ich Rodziców. Wszystko dookoła jest nowe, nowi nauczyciele, zabawki, sala, otoczenie, nowe koleżanki i koledzy. Pierwsze godziny to czas na to, aby oswoić się z miejscem, nauczycielami i dziećmi. Kolejne dni to nauka pożegnań, rozłąki, powroty i rytuały, które zapewniają dziecku poczucie bezpieczeństwa.
Adaptacja jest dla dziecka ogromnym wyzwaniem, większość dzieci z pomocą i zaangażowaniem swoich rodziców, przechodzą przez ten okres łagodnie i z sukcesem. Ogromnie ważna jest współpraca rodzica z opiekunami, ich zdecydowanie i zaufanie do placówki. Oddanie dziecka w opiekę żłobka to trudna decyzja dla rodziców, wiążąca się z ogromną ilością obaw o dziecko, o to czy będzie odpowiednio zaopiekowane, czy dostanie wystarczającą ilość uwagi i miłości. W procesie separacji udział bierze nie tylko dziecko, ale także rodzice. Jeżeli są gotowi na pójście dziecka do żłobka, na odkrywanie przez niego nowego świata, ono samo będzie na to gotowe. Dzieci od urodzenia są w pełnej synchronizacji emocjonalnej z rodzicami, wyczuwają ich lęk i niepokój. Jeżeli mama jest zdenerwowana i niepewna oddając dziecko pod opiekę nauczycieli, maluszek wyczuwając to, sam będzie przelękniony i zaniepokojony, co spowoduje ogromne trudności w adaptacji.
Adaptacja jest kojarzona przede wszystkim z salą, nauczycielami a tak naprawdę zaczyna się dużo wcześniej, jeszcze przed przekroczeniem progu żłobka.
Obserwując dzieci, rodziców i nauczycieli, mając za sobą dziesiątki adaptacji mogę podzielić adaptację na 3 ważne etapy:
a) adaptacja „przed”, jest to adaptacja w domu, jest to czas, kiedy rodzice przygotowują dziecko do pójścia do żłobka
b) adaptacja „w trakcie”, czas kiedy dziecko zaczyna z rodzicem przychodzić do żłobka i zostawać tam na kilka godzin
c) adaptacja „po”, kiedy dziecko jest „zaadaptowane”, minął tydzień, kiedy już nie płacze, wydaje się że to koniec. Dla niektórych dzieci pełna adaptacja zakończy się później niż po tygodniu. I nie ma w tym nic dziwnego, maluszek potrzebuje po prostu więcej czasu.
ŻŁOBEK SEZAMKOWO http://www.sezamkowo.waw.pl/ Agnieszka Truchan | W trakcie adaptacji 2
Poniżej kilka zasad i reguł, których wprowadzenie bardzo pomaga podczas adaptacji:
Czas przygotowania dziecka do żłobka
- Rozmawiaj z dzieckiem na temat tego gdzie idziecie i co tam będzie, mów o żłobku pozytywnie, „idziemy pobawić się z dziećmi”, „będziemy tańczyli”, „poznamy super Panie”
- Nigdy nie strasz żłobkiem, nie mów, że pójdzie tam jak będzie niegrzeczne
- Razem przygotujcie wyprawkę, wkładaj do torby pieluszki, chusteczki, ubranka razem z dzieckiem tłumacząc mu, po co to jest i gdzie to zabierzecie.
- Spakujcie ulubioną zabawkę, pieluszkę, kocyk, dziecku będzie raźniej mając przy sobie element domu i Ciebie.
- Rozmawiaj o nowym miejscu i nowych ludziach, których tam pozna.
- Postaraj się ujednolicić plan dnia w żłobku i w domu, będzie dziecku łatwiej wejść w tryb życia żłobka.
- Żłobek, to dla dziecka szansa na rozwój i samodzielność. Staraj się utrzymać w domu jak najwięcej żłobkowych rytuałów. Jeśli dziecko myje w żłobku ząbki po posiłku, samo je lub siada na nocnik- róbcie tak też w domu. Dom i żłobek to nie będą dwa odrębne światy, ale wspierające się wzajemnie miejsca, które pozwolą dziecku spokojnie iść naprzód, rozwijać się.
W trakcie adaptacji
- Pierwszego dnia daj dziecku śniadanko w domu. Pod wpływem emocji dziecko może nie chcieć jeść śniadania w żłobku.
- Pierwsze godziny bądźcie razem, ale daj dziecku przestrzeń na poznawanie nowych rzeczy i miejsc, pozwól mu na samodzielność. Odejdź w drugi kąt sali, pozwól mu bawić się samemu, z ciociami z nowymi kolegami.
- Daj czas ciociom i dziecku na poznanie się, niech się z nim pobawią, wezmą na ręce, niech się poznają. Dla obu stron jest to nowa sytuacja, nowa relacja.
- Rozmawiaj z nauczycielami z uśmiechem, okaż im zaufanie, dziecko to widzi i jeśli Ty ufasz nauczycielom ono tez im zaufa. Uczy się tego od Ciebie, jesteś jej/jego wzorem.
- Nie zapomnij ulubionej przytulanki, pieluszki czy smoczka Twego dziecka. To ważne, aby maluch miał w pierwszych dniach swoją ulubioną rzecz.
- W chwili rozstania tłumacz dziecku powód rozłąki np. „muszę iść do pracy i trzeba się rozstać, w tym czasie będę o Tobie myśleć…. Po pracy przyjdę po Ciebie i znów będziemy razem w naszym domku”, „bardzo Cię kocham, po obiedzie przyjdzie po Ciebie tata”.
- Nigdy nie wychodź bez pożegnania. Ma to być czułe, ale zdecydowane pożegnanie.
ŻŁOBEK SEZAMKOWO http://www.sezamkowo.waw.pl/ Agnieszka Truchan | Czas po adaptacji 3
- Nie przedłużaj rozstania z dzieckiem. Nie wracaj nawet jak dziecko zacznie płakać. Zaufaj nauczycielom, oni są od tego aby zająć się maluchem, uspokoić go. Daj dziecku czas na to by poczuło się dobrze i bezpiecznie w ramionach nauczycieli. Są to doświadczeni pedagogowie, wiedzą co robić.
- Nie mów dziecku, że wrócisz za chwilę, gdy tak na prawdę wracasz za kilka godzin. Dziecko bardzo szybko zorientuje się, że je oszukałeś i będzie się bało, że je opuściłeś.
- Jesteście z dziećmi jednością, jesteście ich pierwszymi nauczycielami i autorytetem. Jeśli Wy się boicie ono też, dzieci jak nikt czują i modelują zachowania i emocje.
- Dziecko w pierwszych dniach czy tygodniach będzie płakało, ale gdy zrozumie że mama czy tata ZAWSZE po nie wracają, przestanie się bać. Na to jednak potrzeba czasu.
- Zawsze zostaw do siebie kontakt, w pierwszych dniach bądź stale pod telefonem. Nauczyciele muszą mieć możliwość zadzwonienia, zapytania, nie znają dziecka jeszcze tak dobrze jak Ty, będą korzystali z Twoich porad.
- Jeśli to możliwe w pierwszych dniach zostawiaj dziecko na krótszy czas, stopniowo wydłużając pobyt dziecka w żłobku.
- Miej pozytywny stosunek do żłobka, opanuj swoje emocje, nie miej poczucia winy, że rozstajesz się z dzieckiem.
- Nigdy nie mów, że zostaje w żłobku za karę. Mów o żłobku tylko pozytywnie. Jeśli masz wątpliwości, obawy porozmawiaj z nauczycielami, z dyrektorem, nigdy nie mów dziecku, że w żłobku jest źle i boisz się je tam zostawić. Ono naprawdę będzie się bało.
- Ważne jest Twoje nastawienie do całej sytuacji. Jeśli jest Ci ciężko, martwisz się, poszukaj wsparcia w najbliższych- mów im o swoich obawach. Przy dziecku jednak staraj się mówić o żłobku z uśmiechem, zachęcająco. Dziecko od pierwszych dni odczytuje nastrój rodziców i Twoje negatywne nastawienie i strach szybko mu się udzieli.
- Nie mów: „Przecież wiesz, że MUSISZ tu być“, „Ja wiem, że ty NIE CHCESZ tu zostać, ale nie mamy innego wyjścia“, „WYTRZYMAJ tu trochę, a w domu będziemy się w nagrodę super bawić.“ Takie wypowiedzi negatywnie nastawiają, żłobek jawi się tu, jako kara dla dziecka, zła konieczność, coś strasznego. Żłobek ma być tym co atrakcyjne, ciekawe, gdzie są miłe Panie i dzieci, dużo ciekawych zabawek, dziecko fajnie spędza czas.
ŻŁOBEK SEZAMKOWO http://www.sezamkowo.waw.pl/ Agnieszka Truchan | Czas po adaptacji 4
Czas po adaptacji
Każde z dzieci adaptuje się w swoim indywidualnym czasie. Jednym wystarczy tydzień, innym miesiąc. Maluch niekiedy potrzebuje dłuższej chwili, aby zaufać rodzicowi, że zawsze po nie wróci, a Paniom i dzieciom, że będą się świetnie bawić i nie stanie mu się nic złego. Pamiętając o tym rodzic nie będzie zaskoczony reakcjami dziecka i będzie mu łatwiej to przetrwać. Rodzice po jakimś czasie przekonują się, że dzieci bawią się tak dobrze, że niechętnie wracają do domu.
- Mów dalej o żłobku i jego pracownikach pozytywnie
- Ciesz się, ze idziecie do żłobka, niech to będzie zabawa i świetny czas
- Przytulaj, daj dziecku więcej swojego czasu po powrocie do domu. Ono Cię potrzebuje, czas z rodzicami został zamieniony na czas w żłobku, a bliskość z rodzicami jest dla dziecka najważniejsza.
- Pytaj jak było w żłobku, jak się bawił/a, pokazuj zdjęcia ze żłobka.
- Odpocznij, nie martw się, że adaptacja się przedłuża, daj sobie i dziecku czas.
I pamiętaj Twój spokój to spokój dziecka!
